Ισχυρά Δημόσια και καλά μη κρατικά μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια

 Vs  Χαμηλής ποιότητας κερδοσκοπικά franchise Παραρτήματα

“Η ποιοτική πρόσβαση σε δημόσια αγαθά, όπως η παιδεία, θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τις οικονομικές δυνατότητες του καθενός. Κάποιοι θα έχουν κατοχυρωμένο το μέλλον τους και κάποιοι θα αγωνιούν, θα δίνουν τον δικό τους αγώνα για να τα καταφέρουν.

Η ισότητα των ευκαιριών είναι καθήκον μιας σύγχρονης δημοκρατίας και η υπεράσπιση ενός δημόσιου αγαθού βρίσκεται στον πυρήνα των ιδεών της σοσιαλδημοκρατίας, στον πυρήνα των ιδεών του ΠΑΣΟΚ, ιδίως δε στην παιδεία ως αυτή που λειτουργεί σαν μοχλός κοινωνικής κινητικότητας, ως το όχημα για να διεκδικήσει ο πλέον αδύναμος τα μεγαλύτερα όνειρά του, ως ο πλούτος των φτωχών. Η πραγματική σύγκρουση για τη σοσιαλδημοκρατία στον 21ο αιώνα είναι αν θα καταφέρει να διαφυλάξει τα δημόσια αγαθά ή αν θα τα εντάξει πλήρως στους νόμους της αγοράς, στους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης.  Και για να μη συμβεί αυτό, απαιτούνται πολιτικές που δεν θα προσαρμόζονται στην πραγματικότητα, δεν θα σύρονται στον ρεαλισμό μιας οικονομίστικης λογικής, αλλά θα ορίζουν ξανά το σήμερα, θα δημιουργούν το αύριο με πιο ανθρώπινους όρους”

      ————————————————————————–

Το πρώτο μεγάλο ερώτημα που θέτει ο πολίτης για το προκείμενο νομοσχέδιο είναι το εξής: Αναβαθμίζεται η παιδεία; Αυτό είναι το πρώτο ερώτημα έξω από τη Βουλή.

Η αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω της εισόδου μη κρατικών πανεπιστημίων προϋποθέτει δύο τινά. Το ένα είναι να έλθουν καλύτερα πανεπιστήμια και το δεύτερο είναι να λειτουργήσει υγιώς ο ανταγωνισμός.

Ας είμαστε ειλικρινείς απέναντι στους πολίτες: Δεν θα έρθουν ούτε το Χάρβαρντ ούτε το Γέιλ ούτε η Οξφόρδη. Γιατί; Διότι τα καλά μη κρατικά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια δεν λειτουργούν με παραρτήματα σε άλλες χώρες. Αυτό το κάνουν από τη δεκαετία του ‘90 κάποια πανεπιστήμια όχι πρώτης γραμμής από τις ΗΠΑ, από την Αγγλία, την Αυστραλία, με στόχο αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας. Σήμερα, για παράδειγμα, υπάρχουν 333 τέτοια παραρτήματα. Είναι τα Ιnternational Branch Campuses, τα IBC διεθνώς. Τα περισσότερα βρίσκονται στη Μαλαισία, στην Υεμένη, στην Κίνα, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Υπάρχει βέβαια και ένα παράρτημα του Γέιλ στη Σιγκαπούρη, το οποίο ανέφερε ο κ. Πιερρακάκης στην παρουσίαση του νομοσχεδίου, ξέχασε όμως να μας πει ότι κλείνει και αυτό το 2025.

Εμείς δεν θέλουμε παραρτήματα και franchise, κύριοι της Κυβέρνησης. Ισχυρά πανεπιστήμια θέλουμε στη χώρα μας.

Μήπως, όμως, θα βοηθήσουν στον ανταγωνισμό; Ας είμαστε κι εδώ ειλικρινείς. Ο ανταγωνισμός λειτουργεί ευεργετικά όταν υπάρχει αρμονικό πλαίσιο συνύπαρξης με κοινούς κανόνες. Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν υπάρχει ούτε υγιής ούτε ανταγωνισμός. Σκεφτείτε ως παράδειγμα την υγεία. Βοήθησαν τα ιδιωτικά νοσοκομεία την αναβάθμιση των δημοσίων; Όχι.

Η απάντηση, λοιπόν, στο ερώτημα είναι αυτονόητη. Αυτό το νομοσχέδιο δεν θα αναβαθμίσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση και δεν είναι αυτός ο σκοπός του. Να το πούμε αυτό στους πολίτες έξω.

Αντιθέτως, η πρόταση του ΠΑΣΟΚ, η οποία βασίστηκε στη φιλοσοφία του σκανδιναβικού παραδείγματος, εγγυάται τη διασφάλιση ποιότητας στη μη κρατική τριτοβάθμια εκπαίδευση, η πρόταση την οποία στην αρχή κάνατε πως δεν ακούσατε, σε δεύτερο χρόνο προσπαθήσατε να την απαξίωσετε, αλλά εν τοις πράγμασι αυτή είναι που ενισχύει την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Και εξηγώ, διότι στις δύο παραμέτρους που έθεσα θέτει τους όρους που απαιτούνται για την αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης: Πρώτον, διασφαλίζει την ποιότητα, τη σύνδεση της αδειοδότησης με την στάθμη αξιολόγησης και διεθνούς κατάταξης των αντίστοιχων σχολών τμημάτων των δημοσίων ιδρυμάτων, αλλά βεβαίως ενισχύει και τον υγιή ανταγωνισμό, γιατί προϋποθέτει ενιαία ακαδημαϊκά, οικονομικά και γεωγραφικά κριτήρια, ενιαίο σύστημα πρόσβασης, ίδρυση κάθε μη κρατικού με ειδικό νόμο, όπως και με τα δημόσια.

Το δεύτερο ζήτημα που θέτει η Κυβέρνηση είναι ότι θα έρθουν πίσω οι 40.000 που σπουδάζουν στο εξωτερικό. Εγώ θα πω κατηγορηματικά ότι με αυτό το νομοσχέδιο ούτε οι Έλληνες θα μείνουν εδώ ούτε ξένοι φοιτητές θα έρθουν.

Εξηγώ. Προσέξτε καταρχάς το επικοινωνιακό τέχνασμα της Κυβέρνησης: Η Κυβέρνηση χρησιμοποιεί ένα νούμερο ως απόλυτο αριθμό με πηγή τον ΟΑΣΑ συν στοιχεία των ελληνικών πρεσβειών του εξωτερικού. Δεν συγκρίνει, δηλαδή, ποσοστιαία τις εκροές φοιτητών, για να δούμε αν η χώρα έχει πρόβλημα. Έχει πρόβλημα η χώρα σε σχέση με τις εκροές φοιτητών; Αυτό είναι το ερώτημα. Για παράδειγμα, οι 20.000 είναι στην Κύπρο. Το 80% αυτών κάνουν μεταπτυχιακό και το 80% αυτών που κάνουν μεταπτυχιακό το κάνουν εξ αποστάσεως, άρα δεν αφορά αυτούς το νομοσχέδιο.

Θυμίζει η Κυβέρνηση πλανόδιο ταχυδακτυλουργό, που στήνει στον πάγκο το παιχνίδι του παπά με τα νούμερα και που μόνο αν την τσακώσουμε θα παραδεχθεί την πονηριά της. Κατ’ ουσία η χώρα μας δεν έχει σοβαρό πρόβλημα με τις εκροές με βάση τουλάχιστον τα επίσημα στοιχεία της UNESCO, όπου είναι περίπου στη μέση των ευρωπαϊκών χωρών. Με τις εισροές όμως έχουμε πρόβλημα. Εκεί είμαστε τρίτοι από το τέλος με 2,8%. Και βεβαίως οι φοιτητές από το εξωτερικό προς τη χώρα μας, οι εισροές δηλαδή, δεν θα μεγαλώσουν. Δεν θα έρθουν φοιτητές επειδή δημιουργούμε παραρτήματα αμφιβόλου ποιότητας. Θα έρθουν αν δημιουργήσουμε ισχυρά πανεπιστήμια. Έτσι αυξάνονται οι εισροές.

Είναι όμως κακό να έχουμε μια πρόσθετη επιλογή για σπουδές; Βεβαίως και δεν είναι. Βεβαίως και το θέλουμε, όμως σε καλά πανεπιστήμια όχι σε χαμηλής ποιότητας franchise παραρτήματα .

Εντάξει, θα πει ο πολίτης, ας είναι και παραρτήματα, όμως τουλάχιστον είναι μη κερδοσκοπικά. Ισχύει; Τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης ούτε μη κερδοσκοπικά είναι, ούτε παραρτήματα είναι. Προσέξτε, ως προς το πρώτο σχήμα κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο, μη κερδοσκοπικό παράρτημα -το οποίο είναι ένα απολύτως παράδοξο σχήμα- ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε στις επιτροπές ότι αυτό γίνεται σε ολόκληρο τον κόσμο. Εγώ να καταθέσω ότι δεν γίνεται πουθενά στον κόσμο, πουθενά! Σχήμα δεύτερο: Κερδοσκοπικό fund ανοίγει Μη Κερδοσκοπικό Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης μέσω εκπαιδευτικής συμφωνίας, όπως αναβαπτίσατε το franchise με πανεπιστήμια του εξωτερικού. Πάει περίπατο λοιπόν και ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας. Δεν υπάρχει επίσης καμία μα καμία ρύθμιση που να αποτρέπει τη νόθευση του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα των δομών των οποίων φέρνετε.

Ως προς το παράρτημα, προσέξτε, ούτε καν παραρτήματα είναι. Το σχήμα της διασυνοριακότητας πάει περίπατο και αυτό. Γιατί το Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης μπορεί να λειτουργεί χωρίς συμμετοχή του μητρικού ιδρύματος ούτε στο κεφάλαιο ούτε στη διοίκηση του. Ούτε καν παραρτήματα λοιπόν!

 Ελπίζω -αναρωτιέται ο πολίτης- τουλάχιστον αυτό το νομοσχέδιο να ενισχύει το δημόσιο πανεπιστήμιο. Τζίφος και εδώ. Καταρχάς το πλέον πρωτοφανές είναι ότι διαχειρίζεται αποσπασματικά την τριτοβάθμια περιφερειακή διάρθρωση. Η Κυβέρνηση αποφάσισε να ασχοληθεί μόνο με το Δημοκρίτειο. Ίσως σε μία επόμενη μεταρρύθμιση -όπως μας είπε- να δει και τα υπόλοιπα περιφερειακά ιδρύματα, αν τα καταφέρουν μέχρι τότε.

Κατ’ ουσία δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ενίσχυση από το παρόν νομοσχέδιο. Αντί ουσιαστικών δεσμεύσεων για αύξηση της χρηματοδότησης, παραθέτει κατάλογο ήδη υφιστάμενων χρηματοδοτήσεων. Αντί πραγματικής απελευθέρωσης του πανεπιστημίου από τον ασφυκτικό έλεγχο του Υπουργείου που μετατρέπει την ΕΘΑΑΕ σε επικυρωτή ειλημμένων κυβερνητικών αποφάσεων και αντί χάραξης ενός ακαδημαϊκού χάρτη, εισάγει άναρχα και χωρίς διάλογο στο πεδίο της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αμφιβόλου συνταγματικότητας και ποιότητας ιδιωτικά ΑΕΙ. Όσοι έχουν επαφή με το ακαδημαϊκό πεδίο, γνωρίζουν καλά ότι αυτή δεν είναι μεταρρύθμιση. Είναι ένα γονατογράφημα που ούτε ενισχύει, ούτε απελευθερώνει το δημόσιο πανεπιστήμιο. Διευθετεί μονάχα συμφέροντα. Τουλάχιστον όμως βέβαια διόρθωσε την πρόσφατη «επιτυχημένη» μεταρρύθμιση της κυρίας Κεραμέως.

Και το λέω αυτό γιατί στο Κεφάλαιο γ’ από τα 89 άρθρα τα 85 αποτελούν τροποποιήσεις του νόμου Κεραμέως. Πρόκειται για τη λεγόμενη αυτοδιόρθωση. Αυτό κάνατε. Άραγε μιλήσατε με την κυρία Κεραμέως και τον Πρωθυπουργό για το ξήλωμα του δικού της νόμου; Υπήρξε ενθουσιασμός από πλευράς τους;

 Ναι αλλά εσείς θέλετε τις απαγορεύσεις, λέει ο πολίτης. Η Ελλάδα είναι παγκόσμια εξαίρεση σε αυτό ή όχι; Πράγματι είναι. Εμείς στο ΠΑΣΟΚ είμαστε σοσιαλδημοκράτες, είμαστε προοδευτικοί. Ιδεολογικά δεν πιστεύουμε στις απαγορεύσεις, αλλά στις ισχυρές ρυθμίσεις. Διότι η απαγόρευση έρχεται σε αντίθεση με την ουσία της δημοκρατίας, της διαφορετικής δηλαδή άποψης οργάνωσης της κοινωνίας. Και ως γνωστόν όταν απαγορεύεις, μπορούν αντίστροφα και να σου απαγορεύσουν.

Φανταστείτε λοιπόν το αντίστροφο. Φανταστείτε σε εμάς που είμαστε υπέρμαχοι των δημοσίων πανεπιστημίων να αποφασίσει κάποιος την πλήρη απαγόρευσή τους. Εγώ θα ανέφερα εδώ το γνωστό σύνθημα του Μάη του ΄68 «Απαγορεύονται οι απαγορεύσεις».

Ακόμη όμως κι αν παρακάμψουμε την ιδεολογική θέση αρχής και αξιολογήσουμε με βάση το αποτέλεσμα, οι ισχυρές ρυθμίσεις εναντίον των ισχυρών κερδοσκοπικών μηχανισμών είναι πολύ πιο αποτελεσματικές από μία εξ ολοκλήρου απαγόρευσή τους. Το βλέπουμε στη χώρα μας άλλωστε στο αρρύθμιστο πεδίο των κολλεγίων.

Προσέξτε όμως, η συζήτηση περί ελευθερίας αφορά το Σύνταγμα και μόνο το Σύνταγμα. Το Σύνταγμα είναι αυτό που κατοχυρώνει το θεσμοθετημένο διάλογο, αυτόν που δεν έγινε επί του νομοσχεδίου. Το Σύνταγμα είναι αυτό που επιδιώκει τις μέγιστες δυνατές συναινέσεις, αυτές δηλαδή που δεν έγιναν. Απλά ζητήθηκε μονάχα η ψήφος μας σε ένα κοινό νομοσχέδιο. Γι’ αυτό και είμαστε απολύτως απέναντι σε κάθε μεθόδευση διάρρηξης του Συντάγματος. Συνιστά πατριωτικό μας καθήκον η τήρηση του Συντάγματος, λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι δεν αρκεί να είμαστε μονάχα φρουροί του Συντάγματος αλλά και σύγχρονοι διαμορφωτές του πάντα θεσμικά στη συζήτηση για την αναθεώρησή του. Σαφείς και ξεκάθαροι τελεία!

 Εμείς λοιπόν καταθέσαμε μια ολοκληρωμένη πρόταση για τη συνύπαρξη δημόσιων πανεπιστημίων και πραγματικών μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, βάσει της οποίας θα πάμε στη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Μελετήσαμε πολύ καλά τα εκπαιδευτικά συστήματα σχεδόν όλων των χωρών του κόσμου. Εστιάσαμε στις σκανδιναβικές χώρες. Παρουσιάσαμε σε εκδήλωσή μας το μοντέλο της κάθε χώρας ξεχωριστά και διαμορφώσαμε από εκεί ένα πλαίσιο κοινών σημείων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που αναδεικνύει τη φιλοσοφία του σκανδιναβικού παραδείγματος.

Αυτό δεν το κάναμε αντιγράφοντας μοντέλα, όπως κάποιοι λένε. Εμείς στην ίδια μας την παρουσίαση εξηγήσαμε το πώς το κάναμε. Αλλά θέλαμε να δείξουμε ότι υπάρχει και άλλος δρόμος. Δεν είναι μονόδρομος αυτός που περιγράφει η Κυβέρνηση.

 Σχεδιάσαμε λοιπόν βάσει αυτού τη δική μας πρόταση για την ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη θέσαμε σε διαβούλευση. Και αυτή η διαβούλευση θα συνεχιστεί. Αυτή περιλαμβάνει επιγραμματικά διασφάλιση του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα χωρίς κερδοσκοπικά μητρικά ιδρύματα, χωρίς επιχειρηματικά funds και μπίζνες με υπηρεσίες outsourcing σε θυγατρικές.

Περιλαμβάνει ενιαίο σύστημα εισαγωγής των μαθητών. Περιλαμβάνει γεωγραφικά κριτήρια για να μην μαραζώσουν δεκάδες τμήματα πανεπιστημίων στην ελληνική περιφέρεια. Περιλαμβάνει ποιοτικά κριτήρια, ώστε να ιδρυθούν μόνο ιδρύματα με διαπιστωμένη ποιότητα σπουδών. Περιλαμβάνει ακαδημαϊκή ελευθερία και διασφάλιση εργασιακών θεμάτων των μελών ΔΕΠ. Και επειδή κάποιοι μας λένε ότι το χρησιμοποιούμε ως άλλοθι –ότι στρίβουμε για να πούμε όχι, ότι δεν έχουμε τη δική μας πρόταση- εγώ καταθέτω το σχετικό στα Πρακτικά να παραμείνει, γιατί η συζήτηση θα έρθει και θα ξανάρθει και θα είμαστε όλοι εδώ.

Αντίστοιχα  έχουμε κάνει συνολικά μία ολοκληρωμένη πρόταση για το δημόσιο πανεπιστήμιο. Μιλάμε για αύξηση της δημόσιας χρηματοδότησης. Είμαστε από τις χώρες ουραγούς. Έχουμε αναφερθεί στο ποσοστό επί του ΑΕΠ. Θα το καταθέσουμε και αυτό με στοιχεία στα Πρακτικά βάσει του προϋπολογισμού. Έχουμε μιλήσει για την αναλογία φοιτητών μελών ΔΕΠ, η οποία είναι στο θλιβερό 1 προς 30 στη χώρα μας, ενώ στην Ευρώπη είναι στο 1 προς 13. Εμείς λέμε να πάμε στο μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Προσέξτε εμείς οφείλουμε ως σοσιαλδημοκράτες να συζητήσουμε και να πάμε πάνω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αυτό θα κάναμε εμείς. Εμείς όμως λέμε επειδή κυβερνάτε εσείς τη χώρα, προσπαθήστε να πάμε στο μέσο ευρωπαϊκό όρο τουλάχιστον. Προσπαθήστε να απελευθερώσετε το δημόσιο πανεπιστήμιο, γιατί μιλάτε για ελευθερία και το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι ελεγχόμενο, αγκυλωμένο. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Γιατί να την κρύψουμε;

 Εμείς λέμε για επανασύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας και μια σειρά προτάσεων που καταθέτω αναλυτικά στα Πρακτικά.

Κρατήστε τις γιατί θα ξανασυζητήσουμε για την κατάσταση στα πανεπιστήμια στις επόμενες εθνικές εκλογές του 2027. Να δούμε πού ήμασταν, πού θα είμαστε και να κρίνει!

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μια πραγματική μεταρρύθμιση κοιτάει προς το μέλλον για το καλό των επόμενων γενεών. Μια πραγματική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να είναι διευθέτηση κάποιων άδηλων μικροσυμφερόντων. Αυτό είναι παλαιοκομματική λογική.

Μια πραγματική μεταρρύθμιση κινείται στο φως όχι σε θολά νερά, όχι σε σαθρά νομικά θεμέλια. Έρχεται με σοβαρή και ευρεία διαβούλευση. Δεν προετοιμάζεται εν κρυπτώ. Δεν υπάρχει χώρα ευρωπαϊκή, δεν υπάρχει σύγχρονη δημοκρατία η οποία να διεκπεραίωσε μία μεγάλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση χωρίς διάλογο, χωρίς διαβούλευση πολύμηνη ή πολυετή με την κοινωνία, με την εκπαιδευτική κοινότητα, με τους φοιτητές, με τα πολιτικά κόμματα. Εσείς το γράψατε μόνοι σας αυτό το νομοσχέδιο, το φέρατε και καλούμαστε εμείς, ως υπήκοοι, να το ψηφίσουμε.

 Για εμάς το πανεπιστήμιο είναι και πρέπει να είναι το πιο ζωντανό εργαστήρι ιδεών σε μια κοινωνία, να καλλιεργεί πνεύμα ελευθερίας, να δίνει ζωή στην αμφισβήτηση, να είναι ανεξάρτητο λειτουργικά,  να ανοίγει τα μυαλά διδασκόμενων και διδασκόντων, να επιτρέπει στους ανθρώπους να υλοποιούν τα όνειρά τους, να τους εφοδιάζει με γνώση και κυρίως με κρίση και όχι  με την αποστήθιση που έχουμε αναγάγει ως ύψιστη αξία στην εκπαίδευση στη χώρα μας.

Ολοκληρώνω με μια επισήμανση που πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά σημαντική και αφορά τον πυρήνα της ιδεολογικής διαφοράς μας με τις συντηρητικές προσεγγίσεις όπως εκπροσωπούνται από τη ΝΔ και χαρακτηρίζουν και το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

Σε πολλές χώρες αντίστοιχες της Ελλάδας με θεσμούς κλειστούς και προσοντοθηρικούς- οδεύουμε σε μια κοινωνία δύο ταχυτήτων. Αυτό θα είναι το μεγάλο πρόβλημα, αυτό καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, αν δούμε τη μεγάλη εικόνα. Η ποιοτική πρόσβαση σε δημόσια αγαθά, όπως η παιδεία, θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τις οικονομικές δυνατότητες του καθενός. Κάποιοι θα έχουν κατοχυρωμένο το μέλλον τους και κάποιοι θα αγωνιούν, θα δίνουν τον δικό τους αγώνα για να τα καταφέρουν.

Η ισότητα των ευκαιριών είναι καθήκον μιας σύγχρονης δημοκρατίας και η υπεράσπιση ενός δημόσιου αγαθού βρίσκεται στον πυρήνα των ιδεών της σοσιαλδημοκρατίας, στον πυρήνα των ιδεών του ΠΑΣΟΚ, ιδίως δε στην παιδεία ως αυτή που λειτουργεί σαν μοχλός κοινωνικής κινητικότητας, ως το όχημα για να διεκδικήσει ο πλέον αδύναμος τα μεγαλύτερα όνειρά του, ως ο πλούτος των φτωχών. Η πραγματική σύγκρουση για τη σοσιαλδημοκρατία στον 21ο αιώνα είναι αν θα καταφέρει να διαφυλάξει τα δημόσια αγαθά ή αν θα τα εντάξει πλήρως στους νόμους της αγοράς, στους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης. Αν πάψουμε να σκεφτόμαστε πώς θα γίνουμε καλύτεροι πολίτες αλλά πώς θα κερδίσουμε περισσότερα χρήματα, τότε θα έχει επέλθει το τέλος των ιδεών, τότε δεν θα έχει νόημα η σοσιαλδημοκρατία. Και για να μη συμβεί αυτό, απαιτούνται πολιτικές που δεν θα προσαρμόζονται στην πραγματικότητα, δεν θα σύρονται στον ρεαλισμό μιας οικονομίστικης λογικής, αλλά θα ορίζουν ξανά το σήμερα, θα δημιουργούν το αύριο με πιο ανθρώπινους όρους, με αλληλεγγύη, με σεβασμό για τον συνάνθρωπο κάτι που δεν κάνει, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το σημερινό νομοσχέδιο, κάτι που δεν κάνετε διαχρονικά εσείς ως κυβέρνηση.

Εμείς σε παραρτήματα που θα μοιάζουν με πανεπιστήμια και θα παροξύνουν μία Ελλάδα δύο ταχυτήτων δεν συναινούμε. Ως ΠΑΣΟΚ, θα περιμένουμε και θα είμαστε εδώ να στηρίξουμε ή να φέρουμε ένα νομοσχέδιο που θα βοηθάει να φτιάξουμε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο ανοιχτό, ελεύθερο, προσβάσιμο στους νέους ανθρώπους ανεξαρτήτως εισοδήματος. Αλλά δεν είναι αυτή η σημερινή μέρα και δεν είναι αυτό το νομοσχέδιο.

Είναι όμως τώρα η ώρα για καθαρές κουβέντες και σε σχέση και με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος.  Εμείς λέμε ναι στην  αναθεώρηση του άρθρου 16 για ίδρυση μη κερδοσκοπικών ΑΕΙ. Είναι η απαραίτητη προϋπόθεση την οποία έχουμε θέσει όχι τώρα, αλλά σε κάθε μας διατύπωση τα τελευταία είκοσι χρόνια. Εσείς ως κυβέρνηση , που ισχυρίζεστε σήμερα ότι με το νομοσχέδιο αυτό φέρνετε μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια ,  δεσμεύεστε ότι στην επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος θα εισηγηθείτε την αναθεώρηση του άρθρου 16 με την απαράβατη προϋπόθεση ότι θα πρόκειται αποκλειστικά για μη κερδοσκοπικά;

Οφείλετε μια καθαρή απάντηση εδώ, σήμερα. Ναι ή  όχι;